Ghi chép tháng 12

Ngày 19.12
Những vị cao niên chi họ Cụ Quang hẳn không thể quên được ngày 19.12.1946 cách đây 65 năm, ngày toàn quốc kháng chiến chống thực dân Pháp.

Trong tâm chí họ ngày đó với riêng chi Cụ Quang, là cái mốc đánh dấu ngày lên đường tham gia 9 năm kháng chiến trường kỳ của Cụ Phạm Vĩnh Quang. Cũng là ngày Cụ Phạm Thị Yến (Cụ Bà Quang) một nách 8 đứa con, người nhiều tuổi nhất mới chỉ 10 tuổi, rồi những năm sau thêm bà mẹ chồng lên đường tản cư tới các tỉnh Hải Dương, Ninh Bình, Thanh Hoá, Thái Bình.

Khỏi phải nói ngày đó khó khăn biết chừng nào đâu có được như ngày nay hết đi bộ, xe kéo lại đi đò ròng rã mấy tháng trời mới tới được nơi tạm trú là Kim Tân, Thạch Thành, Thanh Hoá..

Lúc đó tôi mới được hơn 1 tuổi, không thể biết gì về ngày ra đi ấy. Chỉ được nghe kể lại tôi luôn được ngồi vào một cái thúng do một người gánh thuê và ngày đó Thạch Thành còn là vùng rừng núi hoang vu, dân cư thưa thớt có thú dữ như hổ, rắn độc chứ đâu được là phố thị thanh bình như bây giờ.

Nhớ đến ngày đó bà Kim Anh có mấy vần thờ dưới đây:

Nhớ ngày 19.12.1946”

Rời Hà Nội đến chùa Văn Điển, Sư Tùng.

Đến Hải Dương quê Cụ Đỗ Long Giang.

Đi đò dọc tìm Cha ở Ninh Bình.

Tới làng Đại Hữu quê hương vua Đinh

Đi bộ xuyên rừng đền Sòng, Phù Cát.

Đến với Kim Tân, Thạch Thành ấm áp.

Bầy trẻ ngơ ngác đò dọc, rừng xanh.

Phố nối bến sông lên đồi hái quả.

Những ngày vất vả, nhưng đầy khám phá.

Rời Đô thành khói lửa những ngày xưa.

Giờ đây đường Hồ Chí Minh đi qua nơi xưa.

Nối Cửa Lò biển biếc với rừng xanh yêu thương.

Ngày 19.12 còn là ngày kỉ niệm sinh nhật của Lê Bạch Hoa, phu nhân của cậu trưởng Phạm Tuấn Minh nhà bác trưởng Di Chi. Tính đến thời điểm hiện nay, chỉ duy có mỗi Lê Bạch Hoa là được ông bà ưng ý nhất trong hàng con dâu của mình. Cũng vào ngày 19.12 cách đây 4 năm, cháu ngoại ông bà Lan Nguyên con gái thứ cặp Nguyệt Cường chào đời và được đặt tên là Minh Khuê.

Tôi viết vài dòng để nhớ lại ngày 19.12 lịch sử năm 1946 của đất nước, gửi lời chúc tới các thành viên chi họ có ngày sinh đúng vào ngày kỉ niệm này.

Vĩnh Phạm

(Ảnh trên cùng trở lại Thạch Thành 2007)