NGHĨ VỀ CA SĨ VÀ ALBUM


Trong chi họ nhà ta chắc hầu như nhà ai cũng có vài đĩa hoặc vài chục đĩa CD, VCD hay DVD ca nhạc và hòa tấu ; còn nhà hai cháu Hùng&Hương con Bà Phạm Kim Lan , vốn tốt nghiệp Nhạc Viện HN lại đang công tác trong ngành âm nhạc chắc phải có tới hàng trăm đĩa ca nhạc, hòa tấu, chưa nói đến còn có những tuyển tập hay được lựa chọn. Chả thế ngay những năm 80 khi đất nước chưa mở cửa Ô. Phạm Vĩnh Ngọc khi đi công tác sang Nhật, dù đắt đỏ cũng sắm ngay một bộ đĩa CD xịn nhạc hòa tấu của Paul Mauriat, nghệ sĩ Pháp sáng tác và hòa âm nổi tiếng thế giới. Quả thực âm nhạc là một công cụ đắc lực để sả stress, giúp ta quên đi những mệt mỏi và căng thẳng của đời thường. Từ khi đất nước mở cửa, có lẽ ca sĩ và album của các ca sĩ phát triển nhiều như trăm hoa đua nở “ , có thể nói chưa có thời kỳ nào mà họat động âm nhạc của nước ta lại phong phú như hiện nay , tiếng đàn, tiếng hát vang lên từ các sinh họat tập thể, tại các quán trà, các khách sạn cho đến các sân khấu biễu diễn lớn như các sân vận động, các nhà hát lớn như Lan Anh , Hòa Bình, Nhà Hát TN ở Tp HCM….hay Cung Văn Hóa Hữu Nghị Việt Xô, Trung Tâm Hội Nghị Quốc Gia ở Hà Nội….., rồi rất nhiều show biểu diễn ca nhạc đã được tổ chức ở khắp các tỉnh thành trong cả nước, biết bao Hội thi Ca nhạc đã được tổ chức tại địa phương hay qui mô tòan quốc như Sao Mai điểm hẹn, VN Idol ….Chính vì vậy nhiều tên tuồi của các ca sĩ trẻ đã nổi bật trên các phương tiện thông tin đại chúng như : Hồ Quỳnh Hương, Hồ Ngọc Hà, Tùng Dương, Quang Dũng, Đàm Vĩnh Hưng , Ngọc Khuê , Mỹ Linh, Mỹ Dung, ĐứcTuấn, Hà Anh Tuấn, Phương Linh, Thu Minh, Đoan Trang ....Hiện nay khó có nghề nào mà có thu nhập cao như các ca sĩ, chỉ riêng HNH trong năm 2007 đã nôp thuế thu nhập cá nhân cao nhất trong giới nghệ sĩ ĩở Tp HCM là trên 400 triệu đồng. Các ca sĩ thi nhau ra album và khá nhiều cuộc thi Album vàng đã được tổ chức, có sự bình chọn của khán thính giả, nhiều ca sĩ trẻ đã được tôn vinh với những danh hiệu như Ca sĩ triển vọng, Ca sĩ tiêu biểu của Làn sóng xanh hàng năm hay đoạt giải Mai Vàng của báo NLĐ..... Xung quanh câu chuyện ca sĩ và album, nhất là của dòng nhạc trẻ, chúng ta cũng nên hiểu qua các khái niệm cơ bản giúp cho việc thưởng thức thêm thi vị như khi xem báo hay nghe đài chúng ta thường gặp những thuật ngữ :

+ LP viết tắt của “Long play “, một dạng đĩa hát rất thông dụng ( to, tròn, mầu đen ) xuất hiện vào những năm 70,80 .LP là điã hát có 33 vòng ½ khuôn 10 inch, hiện nay giới âm nhạc trên thế giới hầu như không dùng nữa, trừ một số trường h hợp hiếm hoi được phát hành dưới dạng quà lưu niệm cho những người hâm mộ ( các fan )

+ EP viết tắt của “ Extended play “ chỉ những đĩa nhạc có độ dài ngắn hơn một album, nhưng nhiều hơn một đĩa đơn (single) .

Từ khi ra đời công nghệ CD - Compact Disk ( thường chạy được từ 70 - 80 phút )hầu như các đĩa LP v à EP không còn phát hành nữa . Đĩa CD bắt đầu được phát triển từ những năm 1979 bởi hai hãng: SonyPhilips để ghi âm thanh. Ban đầu mỗi hãng phát triển theo một hướng riêng, đến năm 1980 chúng được hợp nhất thành một chuẩn đĩa CD chứa âm thanh (thông dụng cho đến ngày nay). Để đánh dấu sự phát triển và đưa ra các tiêu chuẩn chung cho việc phát triển loại đĩa này các hãng đã cùng xuất bản một cuốn “Sách Đỏ” (Red Book) mà trong đó nêu rõ từng bằng sáng chế công nghệ của từng hãng. Phiên bản gần nhất của cuốn sách này vào tháng 5 năm 1999.Tiếp sau đó, hai hãng SonyPhilips và một số hãng khác dần cho ra các định dạng đĩa mới và được phát triển cho đến ngày nay .

+ Single Trong nền công nghiệp âm nhạc, đĩa đơn (single) thường là một bài hát đinh giới thiệu trước với khán giả trước khi ra album, nhằm mục đích để quảng bá album đó. Đĩa đơn được phát hành theo nhiều cách khác nhau, nhưng thường đính kèm thêm 1 vài bài hát khác đã được hoàn thành vào chung. Ngoài ra, nó cũng thường được đưa lên Internet để người cần có thể mua trên mạng hoặc xem miễn phí. Ngoài ra, đĩa đơn thường được chơi trên radio

+ Debut là tác phẩm đầu tay, thường gặp là debut single hay debut album.

+ Demo là thu âm thử trên CD để ca sĩ giới thiệu với các ông bầu hay các hãng băng đĩa.

+ Album là một tuyển tập những ca khúc được hòa âm, phối khí hòan chỉnh trong một CD, VCD hay DVD, thường có từ 8 ca khúc trở lên . Một album, album ghi âm hay album thu âm, là một bộ sưu tập đoạn nhạc hay ca khúc được lưu hành trên thị trường. Cách phổ biến nhất là qua việc phát hành, còn các ca sĩ khác nhỏ hơn thường phân phát thẳng tới khán giả bằng cách bán album của họ ở các buổi biểu diễn trực tiếp hoặc ở trên mạng.Những bài hát trong một album có mối liên hệ với nhau qua chủ đề, tâm trạng, hay âm thanh, và thậm chí có thể được điều chỉnh để bày tỏ một thông điệp duy nhất hay kể một câu chuyện. Bộ sưu tập đầu tiên được gọi là "album" là Nutcracker Suite của Tchaikovsky (Nga), phát hành vào tháng 4 năm 1909, gồm một bộ bốn đĩa bởi hãng thu âm Odeon Records. Nó được bán lẻ với giá 16 shilling - vào khoảng 56£ (56 pound) và 101 US$ (101 dollar Mỹ) theo tiền tệ năm 2005.

Từ năm 2006 có thể nói nhiều ca sĩ trẻ VN ra Album, hàng loạt album của ca sĩ với đủ phong cách, đủ thể loại đang và sẽ phát hành trên thị trường sau một thời gian dài đóng băng. Thị trường băng đĩa nhạc gần như bị đóng băng trong thời gian qua khi không xuất hiện một album ca sĩ hạng sao nào. Phần lớn do ca sĩ tất bật cho những chuyến lưu diễn dài ngày ở hải ngoại và một số ca sĩ ém album chờ ngày World Cup kết thúc. Có thể nêu ra vài trường hợp như :Album Giải thoát của ca sĩ Đàm Vĩnh Hưng vừa ra mắt mở đầu cho mùa tung album ra thị trường của ca sĩ. Với bìa đĩa gần giống với hình ảnh poster bộ phim Núi gãy - gây chấn động dư luận thời gian qua, Giải thoát tạo được sự chú ý ngay khi mới phát hành. Vừa trở về từ chuyến lưu diễn dài ngày ở Mỹ, ca sĩ Quang Dũng chuẩn bị cho việc ra mắt album chủ đề Yêu của mình vào đúng ngày sinh nhật của anh, 8-8. Album mới này vẫn giữ chất tự sự trữ tình đặc trưng của giọng ca Quang Dũng nhưng “được làm mới bằng những bản hòa âm phối khí lạ và tươi trẻ hơn” - anh cho biết. Ảo ảnh, album của hai giọng ca Đức Tuấn và Hồ Ngọc Hà chuẩn bị ra mắt khán giả trong vài ngày tới. Sự kết hợp lạ lẫm giữa một chất giọng R&B của Hồ Ngọc Hà với chất giọng thiên về bán cổ điển của Đức Tuấn sẽ là điểm nổi bật của album này. Ngoài ra, Hồ Ngọc Hà cũng đã hoàn tất album riêng của mình, vẫn đậm chất R&B ( Rock – Ballad ). Nhóm AC&M sau một thời gian dài không “chung bước” cũng đã song hành bằng album Đêm nay có mưa rơi, sẽ có trên kệ đĩa Ngoài chất Acapella đặc trưng của nhóm, album còn giới thiệu những ca khúc trữ tình lãng mạn. Ngoài ra, Hoàng Bách (thành viên của nhóm) cũng cho ra mắt album riêng thứ 2, gồm 7 ca khúc mang phong cách ballad ngọt ngào do chính anh sáng tác, với chủ đề Từ khi có em. Hàng loạt album ca sĩ trẻ đã và đang chuẩn bị ra mắt, trong đó có cả những album của ca sĩ trẻ đã để lại ít nhiều ấn tượng với khán giả yêu nhạc , nhưng cũng có những cái tên hoàn toàn lạ lẫm. Ngoài lý do truyền thống phát hành album vào mùa mưa thì đây chính là thời điểm ca sĩ đánh bóng tên tuổi của mình sau một thời gian dài bay sô bên trời Tây. Nhiều ca sĩ chọn thời điểm phát hành album vào đúng ngày sinh nhật như Quang Dũng, Hoàng Bách... phần nào tạo hiệu ứng với người hâm mộ. Màu sắc R&B ( Rock&Ballad) đang là mốt thời gian gần đây, khi R&B trở thành phong cách nhạc thời thượng trên thị trường, ca sĩ trẻ ưu tiên cho dòng nhạc R&B xuất hiện nhiều hơn trong những đĩa nhạc của mình. Chính vì vậy, album của ca sĩ trẻ xuất hiện ào ạt trên kệ đĩa nhưng màu sắc album chỉ có một: R&B. MC Nguyệt Ánh bước vào lĩnh vực âm nhạc bằng album Khi em yêu anh, bao trùm là phong cách R&B. Trong album vol 2 Và em đã yêu của Hồ Ngọc Hà, chất R&B được tô đậm hơn vol 1 24 giờ 7 ngày. Với album Giữ mãi một tình yêu, ca sĩ Quang Vinh cũng đem đến cho khán giả phong cách R&B pha lẫn với pop. ……
Trước đây, bất kỳ ca sĩ nào cũng mong muốn có thật nhiều fan. Fan càng nhiều ca sĩ càng cảm giác an tâm mỗi khi xuất hiện tại một sân khấu nào đó. Nhưng gần đây có một thực tế là chính ca sĩ cũng hơi lo ngại về fan của mình, đặc biệt là qua sự việc fan của MT nói xấu HQH trên một tờ báo. 4-5 năm về trước, phong trào "ăn thua" giữa các fan trong một chương trình khá căng thẳng. Họ dùng đủ mọi "chiêu" để ca sĩ mình được chú ý khi xuất hiện ở bất kỳ đâu bằng hình thức gào thét tên, giăng băng-rôn chào mừng, tặng hoa, quà, gấu bông... Fan cũng có thể "hợp sức" cùng nhau để "đấu" hoặc cản trở fan khác tung hô thần tượng của họ. Không chỉ dừng lại ở fan đơn lẻ, các fan đã ngồi lại cùng nhau để tổ chức fan club, rồi còn bàn tính kế hoạch dài hơi cho ca sĩ của mình. 4 - 5 năm về trước còn được gọi là "thời hoàng kim" của fan. Bởi thế đã có không ít trường hợp ca sĩ "tầm tầm" phải tốn kém khá nhiều vé xem ca nhạc để "nhờ vả" một nhóm bạn trẻ làm fan hay tốn kém từ 20 - 50 ngàn đồng cho mỗi người đến cổ động mình. Có chứng kiến sự "tung hoành" của fan trong rất nhiều chương trình mới biết được không phải bất kỳ fan nào cũng thật, và fan nào cũng yêu mến ca sĩ của mình. Một fan ởTP.HCM không ngần ngại thổ lộ mình làm fan cũng vì.......... miếng cơm manh áo. Có nghĩa
là anh được nhận một khoản tiền hơi kha khá khi tự mình đứng ra quy tụ fan ủng hộ cho ca sĩ X khi xuất hiện trong một số chương trình lớn. Trước tình hình fan "lên ngôi" (chứ không phải ca sĩ lên ngôi), một số ông bà bầu đã cảm giác bất ổn. Nhất là khi tận mắt đọc những dòng chữ mà fan tự ý "đấu đá" cùng fan khác trên một số trang web rất nặng nề làm ảnh hưởng đến uy tín ca sĩ. Do vậy, cho đến nay một số ca sĩ và bầu show đã quyết định đứng ra "dàn xếp" và giải tán fan. Đã có không ít fan và fan club sau một thời gian "đoàn tụ" đã bị ca sĩ... làm lơ. Ca sĩ cho rằng, thật khó mà quản lý việc làm từ fan của họ. Trên thực tế không phải bất kỳ fan nào cũng “ dễ ghét “ mà đã có không ít fan club họat động khá hiệu quả như fen của Đan Trường, Lam Trường, Cẩm Ly, Quang Dũng….: "Hiện tại có rất nhiều bạn trẻ vì quá yêu mến ca sĩ rồi tự nhận mình là thành viên của fan club ca sĩ đó. Tự cá nhân họ đã đứng ra chỉ trích ca sĩ khác (mà mình không yêu mến) trên một số diễn dàn rồi cho là đại diện fan club lên tiếng.
Làm ca sĩ và album không phải lúc nào cũng sướng, vi những ca sĩ thành đạt không phải chỉ có giọng hát hay,
hay ngọai hình đẹp mà phải tạo được một ê kíp làm việc hiệu quả “ tâm đầu ý hợp" từ bầu sô, hay người quản lý đến nhạc sĩ sáng tác ca khúc dàn dựng và các nghệ nhân phối khí, nhà quay phim các video clip, nhà kỹ thuật trang trí bìa, ê kíp nhảy phụ họa…. đến nhà phát hành , chi phí mà các ca sĩ phải bỏ ra tính từ hàng triệu đến hàng tỷ đồng. Khi thực hiện bất cứ một show, chương trình ca nhạc nào, các nhà sản xuất (NSX) cũng đặt vấn đề lãi - lỗ lên hàng đầu, và dĩ nhiên chẳng có NSX nào muốn lỗ nên tất cả các chương trình CD, VCD hay DVD dựa theo tiêu chí "phải có ngôi sao" là "ưu tiên số một" vì gần như mức độ ăn khách của một "sao" cũng là yếu tố quyết định số lượng đĩa bán ra trên thị trường. Do đó gần đây nhiều ca sĩ đã lập ra công ty riêng của mình như Đàm Vĩnh Hưng, Hồ Quỳnh Hương…. để chủ động hơn trong việc sản xuất và quảng bá những sản phẩm của mình.
Không thể phủ nhận những tác phẩm âm nhạc có chứa đầy tâm huyết và những phong cách đột phá được coi như một hiện tượng âm nhạc trong nền nhạc Việt Nam hiện nay. Một số nhạc sĩ trẻ không chỉ đem đến cho khán thính giả những giai điệu hay ấn tượng và khó quên. Nhưng cũng có một số các nhạc sĩ sáng tác và chạy đua với vòng xoáy thị trường đánh vào tâm lí của một tầng lớp người nghe nhạc nhất định để rồi tác phẩm đó đi vào quên lãng trong một thời gian ngắn. Khởi đầu cho lớp nhạc sĩ trẻ như Nguyễn Vĩnh Tiến đã trở thành hiện tượng âm nhạc với sự tham gia 2 tác phẩm tham dự bài hát Việt. Đây được coi như là một nhạc sĩ không chuyên nhưng tài năng, cái mới trong
Bà tôi, Khi giọt sương bay lên được đông đảo công chúng chấp nhận và thưởng thức. Cũng là khởi đầu cho bài hát Việt có chất lượng và có sự đánh giá chuyên nghiệp của tập thể giám khảo và đông đảo bạn yêu nhạc bình chọn. Khi các tên tuổi nhạc sĩ trẻ được nhắc đến như hiện nay Hồ Hoài Anh, Giáng Son, An Hiếu, Trọng Lập… Được hội đồng thẩm định là những bài hát Việt có chất lượng. Đây cũng là điều đáng mừng vì Bài hát Việt đã đi đúng hướng và cũng báo hiệu về một lớp nhạc sĩ trẻ tài năng có triển vọng trong nền âm nhạc nước nhà.Thế nhưng, ngoài chương trình bài hát việt ra, hiện nay dòng nhạc thị trường lại chiếm số lượng rất lớn trong âm nhạc Việt Nam. Điều đặc biệt là lại rất ăn khách và gây nhiều ấn tượng đối với phần lớn khán thính giả trẻ tuổi là các nhạc sĩ kiêm ca sĩ, chuyên viết nhạc thị trường coi đó là một nghề kinh doanh âm nhạc, có thể viết và cho ra đời với những đĩa CD bán chạy ầm ầm. Những nội dung trong các bài hát chủ yếu đánh vào tâm lí của các bạn trẻ: “Tình yêu “ – là đề tài được khai thác chủ yếu trong dòng nhạc thị trường, cũng là tình yêu nhưng chỉ trong thoáng chốc, tình yêu đi kèm với cảm xúc thăng hoa, cuồng nhiệt hết mức và cũng suy sụp hết mức. Ngôn từ trong nhạc thị trường cũng thật là phóng khoáng, kém chiều sâu và nhạt nhẽo đến …buồn cười ..
Chúng ta hy vọng sẽ có nhiều ca sĩ ngội sao và album vàng của VN để quảng bá ca khúc Vn ra khu vực và thế giới trong một ngày không xa...

Phạm Gia

( Tham khảo thêm trên mạng )

Previous
Next Post »