Cũng đang định sáng nay đến Lãn Ông chụp một kiểu ảnh về ngôi nhà này để minh họa cho bài viết thêm phần sinh động, nhưng lại nghĩ cơ sự này nếu đợi chụp xong về đến nhà thì có lẽ đã nhảy sang con số trên 1.000 người truy cập mất rồi.
Nghĩ vậy tôi bèn quyết định cứ đưa bài này lên Blog, để cả nhà cùng đọc, chia sẻ cho vui.
Cũng như hàng ngày cứ mỗi lần mở Blog 53, tôi không thể bỏ qua mấy dòng chữ ngay đầu trang “Hãy bắt đầu từ ngôi nhà 53 Lãn Ông”.
Nhớ lại đúng ngày 30 tết Đinh Hợi năm nay trên Blog trong bài viết Thử bình chọn sự kiện nổi bật nhất của Blog 53 Lãn Ông tôi đã viết “Blog Phạm Vĩnh, bắt đầu từ ngôi nhà 53 Lãn Ông được đề cử là có cái tên hay nhất đối với gia đình họ Phạm Vĩnh Quang …”.
Thật vậy, hồi còn công tác ở ngoài nước, cứ mỗi lần về Hà Nội họp, thế nào tôi cũng phải ghé qua phố Lãn Ông, đảo qua một lượt ngôi nhà 53, ngắm nhìn ngôi nhà này mà nhớ lại biết bao kỉ niệm thời thơ ấu kể từ khi lọt lòng mẹ, cho đến năm 18 tuổi vào bộ đội (1963). Cũng tại nơi đây bố mẹ tôi đã tổ chức lễ tiếp khách bạn bè, khu phố nhân ngày tôi lập gia đình 11.8.1974.
Nhớ hồi còn đang học Chu Văn An III.B (1960-1963), vào năm cuối 1963 tại ngôi nhà này tôi đã trồng một dàn mướp hương đầy chĩu quả có mùi thơm phức, thỉnh thoảng tôi vẫn hái nấu ăn.
Cũng lạ thật tôi chỉ lấy vài viên gạch quây một góc độ hơn nửa mét vuông, cao độ 1m dưới gầm cái mặt bàn giặt bằng si măng bên dưới gầm cầu thang lên gác hai, rồi đổ ít đất thế mà không ngờ lại sai quả đến thế.
Ở phía sau cùng nhà 53 có một cái sân vườn dài khoảng 20 mét, một bên là sân gạch, còn một bên là đất ở trên đó có trồng một cây bưởi, một cây lựu trắng rất sai quả và ở khu đất dưới thấp hơn là một dàn trầu không xum xuê lá. Trên cái sân này tôi có rất nhiều kỉ niệm, nơi những trận đấu bóng đá đường phố diễn ra rất gay go, sôi nổi hằng mỗi buổi chiều.
Hồi nhỏ tôi rất mê đá bóng nên nghĩ ra nhiều cách để tự tập luyện, như lấy phấn viết học sinh kẻ những con lạch nhỏ ngoằn nghèo xuống mặt sân gạch của cái sân này, rồi tập "rê dắt" bằng cả hai chân luồn giữa con lạch đó.
Trở lại nói về cái sân này nằm ở cuối nhà, lúc đó bọn trẻ chúng tôi được người lớn bảo ở dưới lớp đất ấy là hầm trú máy bay làm từ ngày Nhật đảo chính Pháp năm 1945. Tôi lại còn tưỏng tượng ra ở đó có cả đường hầm chạy thông sang các nhà bên cạnh, có cả xương người nữa chứ.
Nói đến nhà 53 Lãn Ông không thể không nhó tới cái nhà vệ sinh ở tận cuối nhà, nhất là vào buổi tối là một điều khủng khiếp đối với tôi. Có thể không chỉ có tôi mà cả các ông anh, bà chị khi còn bé chắc cũng thế. Vào buổi tối cứ mỗi lần đi vệ sinh là trống ngực đập thình thình, phải có người lớn dẫn vào.
Những năm đó nhà vệ sinh còn dùng loại hố xí cổ hai ngăn, phân đựng trong cái thùng sắt tây, hàng ngày có đội công nhân công ty vệ sinh đem thùng mới đến thay cho thùng cũ đã đầy phân rồi gánh đi, chúng tôi hay gọi là “tổ đổi thùng”.
Thường thì “tổ đổi thùng” kĩu kịt đôi quang gánh đầy phân đi qua giữa nhà, có khi nước phân còn rỉ ra cả nền gạch, có lúc vào giữa bữa cơm mà chẳng ai dám bịt mũi hay than vãn, vì như thế là không tôn trọng và khinh bỉ người lao động (một khái niệm thời đó).
Những ai đã từng một lần ghé qua đều dễ dàng nhận thấy ngôi nhà 53 này to và thoáng đãng là thế, vậy mà bọn trẻ chúng tôi lại sợ ma lắm. Cũng tại người lớn hồi đó cứ thích đem toàn chuyện nào là ma xó, ma đói, ma tàng hình, rồi cả ma cà rồng… ra kể và doạ trẻ con. Sợ đến nỗi mỗi khi đi qua cửa khu nhà hai tầng đặt các loại bàn thờ tối om, giữa ban ngày ban mặt mà sao sợ thế, tôi cứ phải nín thở ù té chạy cho thật nhanh. Sợ ma đến nỗi buổi tối ngồi nghe nói chuyện mà chân cứ phải co lên giường, vì sợ ma kéo chân.
Tôi lại nhớ cứ vào ngày giỗ là mấy cái bàn thờ ở tầng một và tầng hai lại đầy ắp hoa quả, nhất là vào mùa nhãn hoặc mùa vải thì ô thôi nhiều vô kể, từng bó 1kg, 2kg quả to mọng đặt đầy bàn thờ. Thỉnh thoảng rình khi bà nội không để ý, chẳng còn nhớ là lúc đó có còn sợ thần, phật hay sợ ma nữa không, nhưng tôi vẫn lẻn lên gian buồng thờ ở gác hai luân chuyển vặt mỗi túm một vài quả, rồi soay phần cuống đã vặt ra phía sau nhằm “phi tang” để bà nội không nhìn thấy.
Thật đúng là trò trẻ con.
Thế rồi vào tháng 7 năm 1963, đúng vào cái năm tròn 18 tuổi vừa tốt nghiệp lớp 10 hệ 10 năm phổ thông được hai tháng, tôi lên đường nhập ngũ, đánh đấu một bước ngoặt cơ bản cuôc đời tôi. Từ đó cho đến ngày nay, tôi ít có điều kiện được về sống trọn vẹn ở ngôi nhà này như những năm còn trẻ.
Ngôi nhà 53 này với biết bao kỉ niệm cứ theo tôi từng bước chân hành quân, đi đến nhiều vùng khác nhau ở trong và ngoài nước, trong nhiều tình huống khác nhau, vui có mà buồn cũng có, chỉ với một điều kiêu hãnh là người 53 Lãn Ông mà giữ được mình và mọi điều rồi cũng vượt qua được hết.
Như có lần tôi đã viết lên điều cảm phục bố con cháu Phạm Tuấn Minh đã nghĩ ra cái tiêu đề hay đến thế, nhiều cảm xúc đến thế “hãy bắt đầu từ ngôi nhà 53 Lãn Ông”, gợi vào đúng nỗi niềm sâu lắng trong tâm khảm của thế hệ chúng tôi, những người đã được sinh ra và lớn lên ở ngôi nhà này.
Phạm Vĩnh Thắng
0 Komentar