Ngày họp mặt...

Hôm nay tôi dạy sớm hơn mọi ngày, ngồi viết nấy dòng về ngày họp mặt hôm qua 4.11 ở nhà ông bà Ngọc Phi nhân 10 năm ngày Cụ Phạm Thị Yến đi xa, tiến tới kỉ niệm 100 năm ngày sinh của Cụ.

Tôi thấy thỏa lòng khi các vị khách qua truyện trò cùng chia sẻ với ta, Cụ Yến là “một người con dâu thảo,  một người mẹ hiền mẫu mực, và một người bác, thím rất quan tâm đến họ hàng, và một phụ nữ tích cực tham gia hoạt động xã hội.” (*)”

Điều mà tôi cũng nhận thấy giống như ông Phan Tiến Đào khi nói về chữ “Nhẫn” nơi Cụ. Nhưng tôi hơi khác ông Đào theo tôi nghĩ “Nhẫn” ở Cụ, không chỉ là sự chịu đựng mà còn bao hàm nghĩa “nhân văn”. Nhân văn ở chỗ trong khi vượt qua sự quản lí khắt khe theo khuôn phép cổ xưa của bà mẹ chồng, không chỉ quan tâm tới con đẻ mà vẫn hoàn thành bổn phận với nhà chồng, họ hàng, nghĩa tình với dân phố bằng môt tấm lòng chân thành, tự nhiên.  
Có một điều mỗi khi nghĩ tới tôi lại rất ngạc nhiên và thán phục. Cụ về với Cụ Quang sau khi bà Cả qua đời, để lại một người con gái duy nhất. Phận làm bà kế nhưng đối với gia đình con riêng của chồng trong mấy chục năm vẫn trọn vẹn, chân tình như con đẻ cho đến ngày qua đời. Thời tạm chiến khi Cụ Quang còn ở chiến khu, đằng đẵng 9 năm gần như Tết nào tôi cũng được theo Cụ đến chúc Tết bên ngoại nhà bà Cả, vẫn như là môt người con dâu hiếu thảo về nhà chồng.

Hôm nay con cháu của Cụ định cư ở Hà Nội về dự đông đủ, chỉ vắng 4/56 vị do bận công việc. Gia đình bác Di ở TP.Hồ Chí Minh có phu nhân cháu đích tôn Tuấn Minh đại diện. Được biết ở trong đó hai bác cùng con cháu cũng thắp hương tưởng nhớ Cụ Yến. Như vậy con cháu trẻ, già xa gần bảo nhau hướng về Cụ.

Thực lòng mà nói năm nay ông bà Ngọc Phi tổ chức họp mặt ở nhà riêng tốt hơn những lần trước, công việc suôn sẻ không vấp váp. Việc ông đề xuất mỗi gia đình mang đến một món ăn “tủ” của mình với đầy đủ bát, đĩa xếp đặt sẵn và tận dụng triệt để tầng một làm nơi họp mặt cùng với quyết định không nấu nướng ở nhà chủ. Nhờ vậy đã bớt hẳn sự lộn sộn, lúng túng cho chủ nhà. 
Các gia đình thành viên đã cố gắng góp các món ăn sinh thời Cụ hay làm như canh măng miến, men rán, nộm xu hào...Theo tôi thăm dò, món ăn năm nay vừa phải đặc biệt là không lãng phí.

Cháu Bạch Hoa đại diện gia đình bác Di và ông cháu đích tôn khi đã hết phần "nghi thức", vào thời gian cuối với trò chơi bắt bài nhận những điều may mắn làm sôi động thêm ngày họp mặt. Nhiều người xúm xít quanh Bach Hoa xin “thẻ”. Có người mừng rú lên, nhưng cũng có vị xuýt “ngất”. Ví như tôi nhận được thẻ với dòng chữ “Mọi chuyện rồi sẽ qua. Việc gì đến rồi sẽ đến” thật dễ chịu, có vẻ như đem đến một triết lý nhẹ nhàng “niềm vui và nỗi buồn rồi cũng qua đi, cuộc sống là thực tại”.
Điều cuối tôi muốn nói lời chia sẻ với ông bà Ngọc Phi về sự vất vả, lo toan chuẩn bị trước hàng tháng trời và cả hậu sự sau ngày họp mặt này.

Vĩnh Thắng

(*) Lời Ô.Di